Pindakaas spreekt tot de verbeelding. Alleen de naam al liet een grote menigte eens flink achter zijn oren krabben. Want in welke taal je het ook bekijkt, de naam slaat nergens op. Even op een rijtje: Pindakaas (Nederlands). Kaas van pinda's? Peanutbutter (Amerikaans/Engels). Boter van Pinda's. De pindakaas die ik ken, lijkt in niets op boter of margarine. Beurre de cacahuètes en beurre d'arachide (Frans). Alweer boter van pinda's. En opnieuw herken in geen boter in mijn potje bruinige pindakaas met stukjes. Wie verzint er dan ook twee moeilijk woorden voor iets simpels als 'pinda'? Het Duits, dat is pas makkelijk. Erdnussbutter. Boter van aardnoten. Aardnoten? Pinda's!
Omdat ik er van uit ga dat iedereen wil weten waar het woord 'pindakaas' vandaan komt, ben ik op excursie geweest in mijn hoofd. Met een netje ben ik op jacht gegaan naar voorkennis en mijn conclusie was dat die óf niet voorkomt, óf bijna uitgestorven is door gebrek aan gedachte-wisselingen, óf buitengewoon schuw is en daardoor moeilijk te vangen.
Hoe dan ook, dit is wat ik ving, opkweekte en weer uitzette: pindakaas en peanutbutter hebben de overeenkomst dat het gaat over pinda's. Peanutbutter en Erdnussbutter vertonen een gelijkenis in het gedeelte over boter. Pindakaas en Erdnussbutter vertonen geen enkele over-eenkomst.
Ik was al bang dat wij Nederlanders weer het buitenbeentje waren met onze kaas in plaats van boter. Het deed me dan ook goed dat dit Nederlandse woord min of meer de grondlegging voor de internationale 'pindaboters' bleek te zijn en dat pindakaas volgens de Boterwet van 1889 niet onder boter valt. Om te achterhalen waar Abraham de pindakaas haalt, moest ik naar Suriname. Iedereen weet dat Abraham daar kind aan huis is, omdat daar nou eenmaal de lekkerste mosterd vandaan komt.
Een beschrijving van pindakaas uit 1912: >Pindakaas, eene exotische lekkernij: west-ind. pienda-kassie.<>eene soort van podding of deeg, van rijpe banannen, jonge maïs of dergelijke gemaakt. Pienda-dokoen, zodanig deeg, van gebakken en fijn gestampte pienda vervaardigd.
Omdat ik er van uit ga dat iedereen wil weten waar het woord 'pindakaas' vandaan komt, ben ik op excursie geweest in mijn hoofd. Met een netje ben ik op jacht gegaan naar voorkennis en mijn conclusie was dat die óf niet voorkomt, óf bijna uitgestorven is door gebrek aan gedachte-wisselingen, óf buitengewoon schuw is en daardoor moeilijk te vangen.
Hoe dan ook, dit is wat ik ving, opkweekte en weer uitzette: pindakaas en peanutbutter hebben de overeenkomst dat het gaat over pinda's. Peanutbutter en Erdnussbutter vertonen een gelijkenis in het gedeelte over boter. Pindakaas en Erdnussbutter vertonen geen enkele over-eenkomst.
Ik was al bang dat wij Nederlanders weer het buitenbeentje waren met onze kaas in plaats van boter. Het deed me dan ook goed dat dit Nederlandse woord min of meer de grondlegging voor de internationale 'pindaboters' bleek te zijn en dat pindakaas volgens de Boterwet van 1889 niet onder boter valt. Om te achterhalen waar Abraham de pindakaas haalt, moest ik naar Suriname. Iedereen weet dat Abraham daar kind aan huis is, omdat daar nou eenmaal de lekkerste mosterd vandaan komt.
Een beschrijving van pindakaas uit 1912: >Pindakaas, eene exotische lekkernij: west-ind. pienda-kassie.<>eene soort van podding of deeg, van rijpe banannen, jonge maïs of dergelijke gemaakt. Pienda-dokoen, zodanig deeg, van gebakken en fijn gestampte pienda vervaardigd.
In Nederland kenden we toen nog geen pindakaas. Het was dus niet zo moeilijk om een nieuw product de naam pindakaas mee te geven, ook al klopt daar niets van. Eigenlijk is pindakaas dus pindadeeg. Vervelende bijkomstigheid is dat deeg nog minder op pindakaas lijkt dan boter, maar daar hebben we het niet over. Het gaat er om, dat we in Nederland gelijk hebben met onze eigenwijze kaas en dat men in Amerika, Engeland, Frankrijk en Duitsland haar woordkeuze niet goed kan onderbouwen.
Eigenlijk had ik jullie ook nog willen trakteren op de geschiedenis van het product pindakaas. Hoe smaakte het, hoe rook het en ging ook toen de helft van de wereldbevolking over zijn of haar nek bij het horen van het woord alleen al? Jammer genoeg wil Abraham zijn ezel terug. Hij heeft zijn pistache-nootjes op. Sambal bij, Abraham?
Eigenlijk had ik jullie ook nog willen trakteren op de geschiedenis van het product pindakaas. Hoe smaakte het, hoe rook het en ging ook toen de helft van de wereldbevolking over zijn of haar nek bij het horen van het woord alleen al? Jammer genoeg wil Abraham zijn ezel terug. Hij heeft zijn pistache-nootjes op. Sambal bij, Abraham?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten